Nëse po planifikoni një udhëtim në jug të Shqipërisë, Butrinti është një destinacion që thjesht nuk mund ta lini pa e vizituar. I vendosur mes gjelbërimit të pyjeve mesdhetare dhe ujërave të qeta të liqenit me të njëjtin emër, ky park arkeologjik UNESCO është si një libër historie i hapur, ku çdo hap ju çon disa shekuj më pas në kohë. Që nga amfiteatri antik, mozaikët e mrekullueshëm, deri te kalatë veneciane me pamje panoramike, Butrinti ofron një përvojë që kombinon kulturën, historinë dhe natyrën në mënyrën më magjike të mundshme. Në këtë udhëzues praktik, do t’ju tregojmë gjithçka që duhet të dini përpara se të vizitoni këtë perlë të Shqipërisë hap pas hapi, me këshilla dhe informacione që do t’jua bëjnë udhëtimin më të lehtë dhe më të bukur.
Njihuni me historinë e Butrintit
Para se të niseni për në Butrint, ia vlen të dini pak për rrëfimin e tij mijëravjeçar një histori që shtrihet nga koha e ilirëve e deri në Mesjetën e vonë. Ky qytet ka qenë gjithçka: vendbanim ilir, koloni greke, qytet romak, qendër peshkopale bizantine dhe fortesë veneciane. Çdo epokë ka lënë gjurmën e saj, duke e kthyer Butrintin në një “mikrokozmos” të historisë mesdhetare.
E vendosur në listën e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 1992, zona u zgjerua dhe u shpall Park Kombëtar në vitin 2000, duke përfshirë jo vetëm rrënojat, por edhe ekosistemin e pasur të liqenit dhe Kanalit të Vivarit. Sot, vizitoni Butrintin dhe do të ndiheni sikur po shëtisni në një muze të hapur, ku çdo gur ka një histori për të treguar, nga teatri antik, tek mozaikët e pagëzimores, e deri tek muret e lashta që ende mbrojnë qytetin.
Atraksionet që nuk duhen humbur
Butrinti është plot me pika magjepsëse që e bëjnë të pamundur të largohesh pa bërë dhjetëra foto. Ja cilat janë disa nga atraksionet që duhet të jenë në listën tuaj:
- Teatri antik: Ndërtuar në shekullin III p.e.s., teatri ndodhet në shpatin e kodrës dhe ka një formë tipike helenistike. Me një kapacitet prej rreth 1,500 spektatorësh, ai u përdor për shfaqje dramatike, ceremoni publike dhe mbledhje qytetare. Gjatë periudhës romake (shek. II e.s.) u rindërtua dhe u zgjerua, duke marrë elementë të rinj arkitektonikë. Në stinën e lagësht, orkestra e teatrit shpesh mbushet me ujë, duke i dhënë një pamje magjike për fotografi.
- Pagëzimorja (Baptisteri): Kjo është një nga pagëzimoret më të mëdha të antikitetit të vonë në Mesdhe (shek. VI e.s.). Ka një plan rrethor me dy rrathë kolonash dhe një dysheme të shtruar me mozaikë shumëngjyrësh që paraqesin figura kafshësh, peshqish dhe motive gjeometrike. Shumicën e vitit mozaiku mbahet i mbuluar për ta mbrojtur, por në periudha të caktuara hapet për vizitorët, duke ofruar një pamje të rrallë dhe mbresëlënëse.
- Bazilika e madhe: E ndërtuar në fund të shekullit V, kjo kishë paleokristiane është një nga ndërtesat më monumentale të parkut. Struktura trinavate, muret e larta dhe absida gjysmë-rrethore tregojnë rëndësinë e saj. Sot, muret dhe kolonat e bazilikës qëndrojnë ende mes gjelbërimit, duke e bërë një nga vendet më fotogjenike të Butrintit.
- Porta e Luanit: Një nga hyrjet më ikonike të qytetit të lashtë, e emërtuar për shkak të një relievi guri ku paraqitet një luan që sulmon një dem. Ky simbol ka tërhequr vëmendjen e vizitorëve prej shekujsh. Porta bën pjesë në murin rrethues të periudhës helenistike, i cili më pas u përforcua gjatë Mesjetës.
- Akropoli dhe Kalaja veneciane (Muzeu Arkeologjik): Në majë të kodrës gjendet Kalaja e rindërtuar nga italianët në vitet 1930 mbi themelet e një fortesë veneciane. Nga këtu shihen pamje të mrekullueshme të parkut dhe Kanalit të Vivarit. Brenda kalasë ndodhet Muzeu Arkeologjik, i cili ruan skulptura, monedha, vegla dhe objekte të tjera të zbuluara gjatë gërmimeve.
- Kulla veneciane dhe Fortesa trekëndore: Këto dy struktura ndodhen përballë njëra-tjetrës në hyrje të Kanalit të Vivarit. Kulla veneciane (shek. XVI) dhe Fortesa trekëndore (e rindërtuar nga Ali Pashë Tepelena në shek. XIX) kontrollonin hyrjen në liqen. Sot mund të bëni një udhëtim të shkurtër me varkë për t’i vizituar nga afër.
Çdo atraksion në Butrint është si një kapitull i veçantë i historisë së tij ndaj merrni kohën tuaj për t’i përjetuar të gjitha.
Orari dhe çmimet
📅 Sezoni veror (1 Prill – 31 Tetor)
- Hapja: 08:30
- Hyrja e fundit: 18:00
- Mbyllja: 20:00
Këto orare janë perfekte për të shfrytëzuar ditët e gjata dhe për të vizituar parkun kur dielli fillon të ulet, duke krijuar një dritë magjike mbi rrënoja.
📅 Sezoni dimëror (1 Nëntor – 31 Mars)
- Hapja: 09:00
- Hyrja e fundit: 15:00
- Mbyllja: 17:30
Edhe pse orari është më i shkurtër, parkun mund ta shijoni pa nxitim, pasi fluksi i turistëve është më i vogël.
💰 Çmimet e biletave (2025)
- Të rritur: 1,000 Lekë
- Grup (≥10 persona): 800 Lekë
- Biletë e reduktuar (pensionistë, invalidë, jetimë): 500 Lekë
- Studentë shqiptarë: 500 Lekë
- Të mitur 12–18 vjeç: 500 Lekë
- Fëmijë nën 12 vjeç: Falas
💡 Këshillë: Biletat mund t’i blini edhe online në MyTicket.al për të shmangur radhët.
Guidat dhe aktivitetet
Një nga mënyrat më të mira për ta shijuar Butrintin është ta vizitoni me një guidë, qoftë një njeri, qoftë një pajisje audio.
- 👩💼 Guidat turistike lokale: Në hyrje të parkut do të gjeni guida profesionistë që ofrojnë ture në gjuhë të ndryshme. Ata e njohin çdo cep të qytetit dhe do t’ju tregojnë jo vetëm faktet historike, por edhe legjenda, histori të pazakonta dhe detaje që mund t’i humbisni nëse shëtisni vetëm.
- 🎧 Audio-guida: Nëse preferoni të ecni me ritmin tuaj, mund të merrni me qira një audio-guidë ose të shkarkoni aplikacione të dedikuara në telefonin tuaj. Kështu do të keni shpjegime të sakta pranë çdo monumenti, pa u lidhur me një grup.
- 🎭 Evente kulturore: Butrinti nuk është thjesht një sit i heshtur arkeologjik, por një skenë e gjallë. Gjatë verës, teatri antik bëhet pjesë e Festivalit Ndërkombëtar të Teatrit “Butrinti 2000”, ku trupat vendase dhe të huaja interpretojnë nën qiellin e hapur. Herë pas here organizohen edhe koncerte, ekspozita dhe aktivitete edukative për fëmijë e studentë.
- 🌿 Ekoturizëm dhe aventura përreth: Nëse keni pak më shumë kohë, mund të bëni një shëtitje në natyrë rreth Liqenit të Butrintit ose një udhëtim të shkurtër me varkë përgjatë Kanalit të Vivarit për të vizituar Kalanë e Ali Pashës. Për ata që duan të kombinojnë kulturën me plazhin, ka ture nga Saranda e Ksamili që përfshijnë vizitën në Butrint dhe ndalesa në plazh.
Këshilla të dobishme para vizitës
- Koha më e mirë për vizitë: Pranvera dhe vjeshta ofrojnë mot të butë dhe më pak turma. Në verë, vizitoni herët në mëngjes ose pasdite vonë për t’i shpëtuar vapës.
- Çfarë të vishni: Këpucë të rehatshme për ecje (rrugicat janë të pabarabarta), kapelë dhe krem kundër diellit në mot të nxehtë, ose një xhup të lehtë në muajt më të freskët. Merrni ujë me vete – brenda parkut ka pak pika shitjeje.
- Si të shkoni: Nga Saranda, Butrinti është vetëm 18 minuta me makinë ose autobus lokal. Nga Ksamil, mund të shkoni edhe me biçikletë ose në këmbë. Nga Korfuzi, ka ture njëditore me traget për në Sarandë, që shpesh përfshijnë edhe Butrintin në itinerar.
- Fotografia: Drita e butë e mëngjesit ose e pasdites vonë është perfekte për fotografi, veçanërisht në teatrin antik dhe Portën e Luanit.
Butrinti ju pret
Butrinti nuk është thjesht një vend që vizitohet, por një përvojë që e jetoni me të gjitha shqisat. Nga rrënojat e lashta që tregojnë histori mijëravjeçare, tek peizazhi natyror që të qetëson, çdo hap brenda parkut është një udhëtim në kohë.
➡️ Vizitojeni, tregojini miqve tuaj dhe shpërndajeni këtë artikull, që sa më shumë njerëz të zbulojnë këtë perlë të jugut të Shqipërisë.
Nëse doni të zbuloni më shumë për destinacione të tjera UNESCO në vend, ju ftojmë të lexoni edhe udhëzuesin tonë për Beratin dhe Gjirokastrën.
